สำหรับคนที่ชื่นชอบกินปลาดิบอยู่เป็นทุนเดิม หรือคนที่กำลังจะเข้าสู่วงการสายปลาดิบ อาจรู้สึกแย่ถ้ารู้ว่าปลารสหวานแสนอร่อยที่กำลังกินอยู่นั้นคือแหล่งมั่วสุมของเหล่าพยาธิ Anisakis simplex ซึ่งเป็นพยาธิที่พบได้ในสัตว์น้ำ โดยเฉพาะปลาทะเลที่วางขาย เช่น ปลาตาหวาน ปลาทูแขก ปลาลัง ปลาดาบเงิน ปลากุเลากล้วย ปลาสีกุน ปลาเฮอริ่ง ปลาคอด โดยเฉพาะปลาแซลมอน ที่คนนิยมกินกันแบบดิบ ๆ นี่แหล่ะ
โดยพยาธิอะนิซาคิส เป็นพยาธิตัวกลม สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า เมื่อโตเต็มวัยจะมีความยาวประมาณ 2-5 เซนติเมตร มักจะอยู่ในตัวของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่อาศัยในทะเล และเมื่อไข่พยาธิปนออกมากับมูลสัตว์ มันจะเจริญกลายเป็นตัวอ่อนอยู่ในทะเล และเข้าไปฝังอยู่ในกล้ามเนื้อของปลา ทำให้คนที่ทานปลาที่มีพยาธิแบบไม่ผ่านการปรุงสุก ได้รับพยาธิเข้าร่างกายเต็ม ๆ ร่างกายบางคนอาจมีการขับออกจากกระเพาะอาการด้วยการอาเจียน แต่ถ้าหากไม่มีการขับออกไป พยาธิจะชอนไชไปตามทางเดินอาหาร อาจอาศัยอยู่ในลำไส้ หรือนอกลำไส้ และบางคนที่มีอาการแพ้พยาธิก็อาจเกิดลมพิษขึ้นตามร่างกาย
วิธีกินปลาดิบให้ปลอดภัยจากพยาธิ
สำหรับคนรักการกินปลาดิบ แม้จะรู้ว่าต้องเสี่ยงกับพยาธิ แต่รสชาตและความหวานจากเนื้อปลามันก็ยั่วใจเสียเหลือเกิน หากจะกินก็ต้องหาวิธีกินปลาดิบให้ปลอดภัยจากปรสิตเหล่านี้ แล้วจะทำอย่างไรถึงจะกินปลาดิบได้อย่างอร่อยด้วย ปลอดภัยด้วย ไปดูกันเลยค่ะ
เลือกเนื้อปลาที่มีการระบุ สำหรับทำปลาดิบ
ปลาที่มีการระบุไว้ชัดเจนว่าสำหรับทำปลาดิบ จะเป็นปลาที่ถูกคัดไว้เพื่อใช้ในการทานแบบดิบโดยเฉพาะ จึงต้องเป็นปลาที่สะอาดและปลอดภัยจริง ๆ แต่ก็จะมีราคาค่อนข้างแพง เพื่อแลกกับที่ไม่ต้องเสี่ยงกับของแถมเป็นพยาธิ ส่วนใหญ่ปลาที่ไว้สำหรับทำปลาดิบจะถูกแล่และวางขายตามซุปเปอร์มาร์เก็ตขนาดใหญ่ อย่าไปเผลอซื้อปลาตามตลาดสดทั่วไปมาทำปลาดิบทานนะคะ บอกเลยว่าเสี่ยงมาก
เลือกปลาดิบที่ทำสะอาด
ใครที่ไม่ใช่สายนางครัว หรือไม่สะดวกแล่เนื้อปลาเอง ควรเลือกร้านที่ทำสะอาด สังเกตจากพ่อครัวใส่ถุงมือทุกครั้งที่หยิบจับเนื้อปลาหรือไม่ บริเวณและพื้นที่ทำปลาสะอาดแค่ไหน เพราะนอกจากเราต้องป้องกันจากพยาธิแล้ว จะได้ปลอดภัยจากเชื้อโรคอื่น ๆ จากการทำไม่สะอาด หรือไม่ถูกสุขอนามัย ด้วยค่ะ
เลือกทานแต่ปลาทะเล
เนื่องจากปลาน้ำจืดนั้นมักจะพบพยาธิได้จำนวนมากกว่า หลากหลายชนิดกว่า และเป็นพยาธิชนิดร้ายแรงกว่าปลาทะเล เพราะถึงแม้ปลาทะเลมีพยาธิเช่นกัน แต่จะมีพบได้น้อยกว่าปลาน้ำจืด
เลือกปลาดิบที่ปรุงเสร็จใหม่ ๆ
ปลาดิบปรุงเสร็จใหม่ ๆ ในที่นี้หมายถึง เมื่อมีการแล่หรือหั่นชิ้นปลาจัดจานเสร็จเรียบร้อย ควรรีบกินทันที อย่าห่วงแต่ถ่ายรูป หรือเก็บไว้ดูชื่นชม ไม่ควรกินปลาดิบที่ทำทิ้งไว้นานเกิน 2 ชั่วโมง เพราะนอกจากจะเสียรสชาติ คุณค่าอาหารลดลง จึงควรรีบกินให้เร็วที่สุด และควรเลี่ยงการทานปลาดิบที่ทำสำเร็จตั้งโชว์ในตู้แช่ด้วยเช่นกัน
เลือกปลาดิบที่ผ่านการแช่แข็งถูกวิธี
ข้อนี้ค่อนข้างจะยากสำหรับผู้บริโภคอย่างเรา ๆ สักหน่อย เพราะเราไม่สามารถรู้ได้เลยว่าผู้ผลิตได้แช่แข็งปลามาแบบไหน ถูกวิธีหรือเปล่า เพราะการแช่แข็งปลาหรือดองน้ำแข็งที่เหมาะสม ควรแช่ในอุณหภูมิต่ำกว่า -20 องศาเซลเซียส เป็นเวลาอย่างน้อย 7 วัน หรือแช่ในอุณหภูมิต่ำกว่า -35 องศาเซลเซียสติดต่อกันอย่างต่ำ 15 ชั่วโมง เพื่อให้ปลามีลักษณะใกล้เคียงกับตอนที่จับขึ้นมาใหม่ ๆ ให้มากที่สุด และวิธีนี้ยังทำให้พยาธิ Anisakis simplex ตายอีกด้วย ดังนั้น หากสามารถรู้ได้ว่าผ่านการแช่แข็งมาตามนี้หรือไม่ ก็จะช่วยให้เลือกซื้อปลาได้ง่ายมากขึ้นไปอีก
นอกจากนี้ ควรสังเกตปลาให้ดี ๆ ก่อนทานทุกครั้ง หากมีความผิดปกติ หรือสิ่งแปลกปลอม เช่น จุดขาว ๆ หรือตุ่มก้อนที่ดูผิดปกติ แม้จะไม่ใช่พยาธิ ก็ไม่ควรทานต่อ เพราะไม่รู้ว่าจะส่งผลกระทบต่อสุขภาพเราอย่างไรบ้าง อย่าเสียดายกับปลาดิบที่ต่อให้ราคาแพงแค่ไหน ก็คงไม่มากพอกับความเจ็บป่วยและชีวิตของเราหรอกค่ะ